Central SA
Luise steek weer kop uit – hier’s raad!─── CHARNÉ VAN DER MERWE 10:00 Tue, 13 May 2025

Baie ouers is goed vertroud met die gevreesde briefie van die skool: “Kyk asseblief vir kopluise.” Die blote gedagte kan enigiemand se vel laat kriewel.
Die eerste ding wat ouers moet weet, is dat kopluise glad nie verband hou met swak higiëne nie. Inteendeel, hulle verkies skoon hare.
Hulle kan nie spring nie, en word slegs oorgedra deur fisieke kontak, berig KidsHealth. Terwyl luise nie siektes dra nie en nie gevaarlik is nie, kan hulle ongemaklik wees en vinnig versprei as dit nie behoorlik hanteer word nie.
Die mees algemene simptoom, veroorsaak deur ’n allergiese reaksie op luisebyte. Foto: iStock
Wat is kopluise?
Kopluise is klein, vlerklose insekte wat op die menslike kopvel leef en op klein hoeveelhede bloed voed. Hulle is omtrent so groot soos ’n sesamsaad en kan bruin, grys of wit wees.
Luise lê eiers – oftewel nete – wat stewig aan die basis van haarskagte naby die kopvel heg.
Hoe om luise op te spoor
Volgens Mayo Clinic kan vroeë opsporing ’n uitbreking stop voordat dit versprei. Hier is waarna jy moet soek:
- Jeuk en krap: Die mees algemene simptoom, veroorsaak deur ’n allergiese reaksie op luisebyte.
- Nete (eiers): Klein wit of geel kolletjies wat aan hare naby die kopvel vasklou. Anders as skilfers, is nete moeilik om uit te borsel.
- Lewendige luise: Jy mag dalk lewende luise sien kruip, veral agter die ore of naby die agterkant van die nek.
- Rooi knoppe of sere: Gereelde krap kan lei tot klein, geïrriteerde knoppe of selfs infeksie.
indien jy luise ontdek, stel jou kind se skool in kennis sodat hulle ander gesinne kan waarsku. Foto: iStock
Wat om te doen as jy luise vind
- Gebruik ’n fyn getande luiskam op nat hare, afdeling vir afdeling, van kopvel tot punte. Dit help om die teenwoordigheid van luise of nete te bevestig.
- Gebruik ’n oor-die-toonbank luisebehandelingsjampoe en volg die instruksies presies – veral tydsberekening. Herhaal die behandeling vir sewe tot tien dae om enige nuut uitgebroeide luise dood te maak.
- Gebruik ’n kam elke dag vir ten minste ’n week om enige oorblywende nete te verwyder. Goeie beligting en geduld is die sleutel.
- Was beddegoed, hoede, borsels en klere wat gedra is in warm water en maak dit met hitte droog.Verseël items wat nie gewas kan word nie vir twee lank weke in ’n plastieksak.
- Stel jou kind se skool in kennis sodat hulle ander gesinne kan waarsku. Vroeë opsporing kan help om die verspreiding te stop.
Hou kinders tuis totdat alle luise en nete weg is. Foto: iStock.
Voorkoming van kopluise
- Leer kinders om nie hoede, serpe, borsels of oorfone te deel nie.
- Hou lang hare vasgemaak of gevleg.
- Doen gereelde luiskontrole, veral na skoolpouses of oorslaappartytjies.
- Hou kinders tuis totdat alle luise en nete weg is.