Die Vrystaatse Kettieskiet-ope beloof Saterdag (20/9) ’n dag van presisie, lag en nostalgie, terwyl deelnemers van alle ouderdomme by die ikoniese Vrouemonument bymekaarkom om tradisie te eerbiedig. Dit is deel van die groot toerisme-ekspo Free State Uncovered by die Oorlogsmuseum.

Die ope, georganiseer deur Annette Botha, in samewerking met die Vrystaat Voortrekkers, is meer as net ’n kompetisie. 

“Die Vrystaat Voortrekkers speel ’n ongelooflik groot rol in die bewaring en voortsetting van ons kultuur,” sê Annette. “Dit is wonderlik dat ons hierdie tradisie met die jonger geslag kan deel.”

Vir baie bring die kompetisie herinneringe aan hul kinderjare en bied dit die kans om bekende speletjies met vars, moderne toerusting te geniet. Foto verskaf

Ketties het oor die jare ontwikkel van houtmikke waardeur doodgewone klippe afgeskiet word, tot die gebruik van moderne staal en sintetiese materiale. “As jy aan tradisionele ketties dink, dan is dit 'n houtmik met ’n rek en ’n velletjie, en jy skiet met klippe,” verduidelik Annette.

“Vandag het ons die klippe verruil vir staal- of kleiballe, en die houtmik is vervang met moderne ketties gemaak van sintetiese materiale soos plastiek, staal en aluminium. Die rekke het ook baie verbeter, en jy kan nou kies uit verskillende diktes.”

Vir baie bring die kompetisie herinneringe aan hul kinderjare en bied dit die kans om bekende speletjies met vars, moderne toerusting te geniet.

Die kleinspan, met deelnemers van so jonk as ses jaar oud, neem ook deel. Foto verskaf

Jong deelnemers, so jonk as ses jaar oud, sal ouderdomsgepaste uitdagings aanpak met afstande wat wissel van vyf tot 20 meter waarin lokvalplate en papierteikens gebruik word om hul mik te oefen.

“Dit is ’n uitdaging vir die kleintjies om so ver te skiet,” sê Annette. “Ons het dus ook papierteikens ingestel om die kinders te help, veral met mik, en om dit pret te maak. Dit help hulle ook om te sien hoe hulle vorder.” 

Vanjaar se geleentheid dra egter spesiale betekenis: dit word gehou ter nagedagtenis van Jana Hough, ’n sesjarige wie se entoesiasme vir kettieskiet harte verower het. 

Vanjaar se geleentheid word opgedra aan Jana Hough, wat vroeër vanjaar skielik oorlede is weens komplikasies wat verband hou met griep.

“Klein Jana het soveel mense in so ’n kort tydjie geraak en in ons harte geklim,” sê Annette. “Ons wou haar vier en het gedink die kompetisie sou 'n goeie manier wees om katapultskiet aan ander kinders bekend te stel.”

Spesiale pryse, kameraadskap en vriendskaplike mededinging sal daartoe bydra dat Jana se lewenslus deur die dag onthou word.

Benewens die kompetisies bied Free State Uncovered ’n verskeidenheid aktiwiteite vir gesinne, van boogskiet en minigholf tot historiese praatjies en lewendige optredes.

Ook ouer deelnemers kry die kans om hul staal te toon. Foto verskaf

“Deur nuwe mense te ontmoet en met hulle te gesels, en ook die uitdaging om iets nuuts te probeer, kan deelnemers die nostalgie van hul kinderjare ervaar en 'n bietjie pret uit die verlede herleef,” sê Annette.

Kettieskiet is meer as ’n sport – dit is 'n les in respek, selfbeheersing, dissipline en vriendskap. “Kettieskiet leer respek, selfbeheersing en dissipline,” sê Annette. “Dit moedig vriendskap en kameraadskap aan, en gesonde mededinging waarin kinders mekaar ondersteun en aanmoedig.”

Annette beklemtoon die belangrikheid van oefening, geduld en deursettingsvermoë. “Hoe jy staan, hoe bestendig jou hande is, die rek wat jy gebruik, en ’n bietjie geluk maak alles saak.

‘Neem jou tyd om te mik en gee net jou beste’

“Maar die grootste geheim is eenvoudig om aan te hou oefen. Moenie moed opgee nie. Neem jou tyd om te mik en gee net jou beste.”

Die planne om die Vrystaatse Kettieskiet-ope 'n gereelde geleentheid te maak, wek volgens Annette hoop dat dit die tradisie sal voortsit. 

“Ons wil dit baie graag ’n gereelde instelling maak en beplan om nog ’n kompetisie in Desember te hou,” sê sy. Dit is om te verseker dat dié erfenis, geskiedenis en herinneringe vir die geslagte wat kom bewaar sal bly.

OFM Nuus/Charne van der Merwe cv

s