Business
Toerisme- en gasvryheidsektor vat hande by Free State Uncovered Tourism Festival & Expo─── OLEBOGENG MOTSE 13:26 Tue, 19 Aug 2025

Vanjaar se Free State Uncovered Tourism Festival & Expo, wat op 20 September in Bloemfontein gehou word, is gebore uit die behoefte van belanghebbendes in die toerisme- en gasvryheidsbedryf om die sektor ondanks uitdagings te laat groei.
Bianca de Klerk, hoof van die departement toerisme en gebeurtenisbestuur aan die Sentrale Universiteit vir Tegnologie (CUT), het aan die OFM Business Hour gesê dat die regering se onvervulde beloftes om sleutelpaaie te verbeter en roetes in die provinsie op te gradeer, baie besigheidseienaars teleurgestel het. Gevolglik besef hulle dat hulle net op hulself kan staatmaak om sukses te behaal.
“Die nadeel is ’n gebrek aan samewerking in die sektor,” verduidelik De Klerk, “wat dringend nodig is om die bedryf te bevorder en die provinsie in staat te stel om sy volle potensiaal te bereik – om te kan meeding met KwaZulu-Natal, die Wes-Kaap en Gauteng.”
De Klerk, wat vanjaar se Free State Uncovered Tourism Festival & Expo organiseer, sê dat sy tydens die beplanning van die geleentheid opgemerk het dat baie gasvryheid- en toerismebesighede skepties is oor nuwe inisiatiewe.
“Hulle wil weet watter voordele hulle gaan kry voordat hulle hul daartoe verbind,” sê sy. Nog ’n bekommernis is dat die meeste ondersteuning hoofsaaklik na die Oos-Vrystaat gaan, terwyl die res van die provinsie afgeskeep word.
Drie hoofkwessies wat die sektor kniehalter is die toestand van paaie, onvoldoende subsidies en ondersteuning aan die sektor, en uitdagings op plaaslikeregeringsvlak.
1. Paaie
Swak padtoestande skep ’n negatiewe indruk by voornemende toeriste en ontmoedig besoeke. Die R708 tussen Clocolan en Marquard is ’n sprekende voorbeeld. In Julie het plaaslike boere en taxi-eienaars die pad versper in protes teen gevaarlike slaggate en die gebrek aan regeringsingryping. Pendelaars en sakelui het sedertdien alternatiewe roetes begin gebruik.
LEES OOK: R708 tussen Clocolan en Marquard herbou ná gemeenskapsdruk
2. Subsidies en ondersteuning vir klein ondernemings
Gebiede soos Phuthaditjhaba (voorheen Witsieshoek) het groot toerismepotensiaal danksy kulturele besienswaardighede en produkte. Daar is egter onvoldoende finansiering om aanbiedinge te ontwikkel of geriewe op te gradeer. Hoewel ondernemings in Clarens dié in Phuthaditjhaba help, is dit nie genoeg om betekenisvolle groei te ontsluit nie.
3. Plaaslikeregeringskwessies
Mislukte munisipaliteite belemmer toerismeontwikkeling deur swak dienslewering en verwaarloosde stedelike en dorpsomgewings. De Klerk verwys na Bloemfontein as ’n voorbeeld: “Tien tot twaalf jaar gelede was die ‘Stad van Rose’ pragtig en skoon. Nou is die verval oral sigbaar in die stad.”
Free State Uncovered gebore
Free State Uncovered gebore
Ten spyte van hierdie uitdagings werk toegewyde rolspelers hard om die sektor te laat groei. Die Free State Uncovered Tourism Festival & Expo is geskep in reaksie op die gebrek aan verteenwoordiging vir plaaslike ondernemings by groot geleenthede soos die World Travel Market in Kaapstad en die Toerisme-indaba in Durban.
Hierdie fees, wat Saterdag 20 September van 09:00 by die Oorlogsmuseum gehou word, bied ’n platform vir versteekte juwele regoor die provinsie om hul aanbiedinge aan inwoners te vertoon.
Die aansoeke vir uitstallers sluit op 20 Augustus. Vir aansoekvorms en besonderhede, kontak De Klerk by meyerb@cut.ac.za of 084 446 3233.
OFM is trots om die amptelike mediaborg van Free State Uncovered te wees.