Al is dit die eerste keer dat die munisipaliteit onder nasionale administrasie geplaas word, glo sakeondernemings en inwoners nie dat dit ’n wending vir die dorp gaan bring nie. Dié Noordwes-dorp is al meer as ’n dekade lank onder provinsiale administrasie, sê Chris Breedt, voorsitter van die Lichtenburg-sakekamer, aan OFM Business.

Tog is daar geen tasbare verskil in die toestand of infrastruktuur van die dorp nie, omdat politiek telkens in die pad staan. Al is dit die eerste keer dat die munisipaliteit onder nasionale administrasie geplaas word, glo sakeondernemings en inwoners nie dat dit ’n wending vir die dorp gaan bring nie.

Breedt sê dit is ontstellend om die agteruitgang van Lichtenburg se paaie, geboue en krag- en waterinfrastruktuur oor die jare te sien. Die situasie is só erg dat inwoners slegs vier uur water per dag kry. “Dit is absurd,” sê hy.

Volgens Breedt is die vraag hoe sakeondernemings die beste ondersteun kan word, eintlik ’n onmoontlike vraag vir die regering om te beantwoord. “Daar is geen besighede oor in Lichtenburg nie,” sê hy. 

Hy voeg by dat die sakekamer keer op keer die koue skouer kry wanneer hulle probeer om saam met die regering te werk om die voortdurende diensleweringsprobleme aan te pak.

Clover-sluiting knou ekonomie

Dit is nie die eerste keer dat die munisipaliteit van onwilligheid en swak dienslewering beskuldig word nie. Reeds in 2021 het die suiwelmaatskappy Clover aangekondig dat hy sy kaasfabriek in Lichtenburg sou sluit en dié deel van die bedryf na Queensburgh in Durban sou verskuif.

“Die Lichtenburg-fabriek ervaar al jare lank water- en kragonderbrekings, en die munisipaliteit het nie die omliggende infrastruktuur in stand gehou nie,” het Clover destyds gesê. “Ondanks talle pogings om die munisipaliteit hieroor te betrek, is die probleme nooit opgelos nie.”

LEES OOK: Rioolkrisis bedreig Noordwes-gemeenskappe se gesondheid – adjunkminister op besoek

Breedt verwys verskeie kere in sy gesprek met OFM se Rigardt Hug na Clover se sluiting – ’n teken dat die verlies van die fabriek die dorp ekonomies verlam het, soos destyds voorspel is. 

Volgens verskeie mediaberigte het die fabriek 380 permanente werknemers, 40 tydelike werkers, 20 algemene werkers en 20 vragmotorbestuurders en -skoonmakers in diens gehad.

Finansiële en politieke verval

OFM Nuus berig dat die Ditsobotla-munsipaliteit al verder in wanfunksionaliteit verval het. Die munisipaliteit het vir vyf opeenvolgende jare ongefinansierde begrotings aanvaar, skuld van meer as R1,6 miljard by krediteure opgebou, en versuim om betalings aan sowel Eskom as sy werknemers te maak. 

Ondanks hofbevele oor finansiële herstelmaatreëls, is geen van dié planne geïmplementeer nie. Velenkosini Hlabisa, minister van samewerkende regering en tradisionele sake (Cogta), het die munisipaliteit verlede week besoek en gewaarsku dat die voortdurende politieke dooiepunt die nasionale regering sal noop om drastiese stappe te doen.

’n Ingrypingspan is nou aangestel, maar of dit werklik ’n verskil gaan maak, moet nog gesien word. Intussen probeer die sakegemeenskap om, al is dit met groot moeite en min hoop, voort te ploeter.

OFM Nuus mvh