Die Doomsday Clock is opgedateer, met die wêreld wat “erg onstabiel” bly op pad na 2024 en daarna. Die horlosie wys ons presies hoe naby die mensdom aan ’n wêreldwye katastrofe is, wat deur onsself veroorsaak word.

Dit kan deur ’n kernoorlog, klimaatsverandering en selfs kunsmatige intelligensie (KI) bepaal word. Die Doomsday Clock word elke jaar deur die Bulletin of the Atomic Scientists (BAS) gestel. Hul doel is om “die publiek, beleidmakers en wetenskaplikes toe te rus met die inligting wat nodig is om mensgemaakte bedreigings vir ons bestaan te verminder”. Hoe nader ons aan middernag is, hoe groter is die risiko. Verlede jaar is die horlosie op ’n kommerwekkende 90 sekondes voor middernag gestel ná Rusland se oorlog teen Oekraïne. Dié konflik duur vandag voort.

BAS het vanmiddag (23 Januarie) vergader om hul 2024-opdatering te gee en hoe ver die mensdom van ’n katastrofiese gebeurtenis is. 

Dr. Rachel Bronson, PhD, president en HUB van BAS, het die aankondiging gedoen. Bronson het die grondslag gelê voordat die aankondiging gedoen is en het aan die virtuele konferensie gesê: "Lande met kernwapens is besig met moderniseringsprogramme wat dreig om ’n nuwe kernwapenwedloop te begin.

“Die aarde het sy warmste jaar op rekord beleef en massiewe vloede, brande en ander rampe het posgevat.

“En gebrek aan optrede oor klimaatsverandering bedreig miljarde lewens en ons voortbestaan.

“Die voorkoming van toekomstige pandemies is nuttig, maar dit hou ook die risiko in om een te veroorsaak.

Lees ook: Feel Good Friday – Vrou vind haar pleegma ná 40 jaar

“En onlangse vooruitgang in onlangse kunsmatige intelligensie laat 'n verskeidenheid vrae ontstaan oor hoe om ’n tegnologie te beheer wat die beskawing op ontelbare maniere kan verbeter of bedreig.”

Sy het toe bevestig die horlosie bly vas op 90 sekondes voor middernag. Maar ten spyte daarvan dat dit dieselfde gebly het as verlede jaar, beteken dit dat die mensdom ‘diep onstabiel’ is terwyl die bestaande risiko’s bly. Dr Bronson het gesê: “Moenie ’n fout maak nie: om die horlosie op 90 sekondes voor middernag te stel, is nie ’n aanduiding dat die wêreld stabiel is nie.

“Inteendeel, regerings en gemeenskappe regoor die wêreld moet dringend optree.

“En BAS bly hoopvol – en geïnspireer – om te sien hoe die jonger generasies die aanklag lei.”

Alex Glaser, medeprofessor van Princeton Universiteit se Departement Meganiese en Ruimtevaartingenieurswese, het gesê die voortslepende oorlog in Oekraïne het die aankondiging ‘oorskadu’ gegewe hoe ernstig die situasie is. Hy het ook gesê die nuwe konflik tussen Israel en Gasa het ’n groot rol in die stel van die horlosie vir 2024 gespeel. Glaser het gesê die Israel-Gasa-oorlog kan lei tot ’n breër konflik in die streek ‘wat verskeie kernwapenstate betrek’.

“Dit is teen hierdie agtergrond dat ons ’n krisis in kernwapenbeheer in die gesig staar,” het hy gesê.

BAS sê dat Rusland se inval in Oekraïne “die risiko van kernwapengebruik verhoog het, die spook van biologiese en chemiese wapengebruik verhoog het, die wêreld se reaksie op klimaatsverandering belemmer het, en internasionale pogings om ander globale bekommernisse te hanteer, belemmer het”.

Lees meer cg