Die ANC en die DA het ’n voorlopige raamwerk onderteken om ’n regering van nasionale eenheid te vorm wat die IVP insluit.

It’s a GNU dawn, it’s a GNU day, it’s a NGU life!

— Charlotte’s Mum (@RobynPorteous) June 14, 2024

Helen Zille, DA- federale voorsitter, het glo gesê as die verrigtinge van die eerste sitting van die Nasionale Vergadering begin voordat daar handtekeninge op papier is, sal die DA nié saam met die ANC stem nie.

A guide to the stages of the establishment of the 7th Parliament. #7thParliament #FirstSitting #30YearsofDemocraticParliament #30YearsofDemocracy pic.twitter.com/EawngIMZz2

— Parliament of RSA (@ParliamentofRSA) June 13, 2024

Zille het voor die parlementsitting bevestig dat ’n ooreenkoms tussen die DA en ANC nog nie onderteken is nie. Die dokument is egter volgens News24 Vrydag (14/6) tydens ’n pouse van die eerste parlementsitting by die Kaapstadse Internasionale Konferensiesentrum deur partyverteenwoordigers onderteken.

Dit volg op sewe dae van intense onderhandelinge oor Suid-Afrika se toekoms ná verlede maand se nasionale verkiesing waarin die ANC sy meerderheid verloor het.

FIRST SITTING OF THE NA NATIONAL ASSEMBLY: 14 JUNE 2024, https://t.co/vDTPDC5ziJ

— Parliament of RSA (@ParliamentofRSA) June 14, 2024

Fikile Mbalula, die ANC se sekretaris-generaal, het die dokument namens sy party onderteken, terwyl Helen Zille namens die DA geteken het.

Die ooreenkoms sluit klousules in wat die samestelling van die kabinet sal bepaal, asook dié van die provinsiale regering in Gauteng en KwaZulu-Natal waar geen party ’n volstrekte meerderheid behaal het nie. Dit gee besonderhede oor die uitvoerendebesluitnemingsproses, ’n konflikbeslegtigingsmeganisme, en verskaf riglyne vir beleidstellings en die finalisering van die nasionale begroting.

The National Assembly is now busy with the nomination and voting process for the position of Speaker of the National Assembly. Ms Pemmy Majodina has nominated Ms Thoko Didiza and Mr Vuyo Zungula has nominated Ms Ntombovuyo Mente. #7thParliament #FirstSitting #30YearsofDemocracy… pic.twitter.com/k4t4PMAZ2t

— Parliament of RSA (@ParliamentofRSA) June 14, 2024

Die ooreenkoms sal bekend gemaak word en sal dien as voorloper van ’n omvattende ooreenkoms wat in die volgende paar weke gesluit sal word.

Pres. Cyril Ramaphosa en John Steenhuisen, DA-leier, het Vrydagoggend telefonies gepraat oor hoe besluitneming in die kabinet gaan werk, en daar is ooreengekom dat die konsep van “voldoende konsensus” toegepas sal word.

Some Members of the National Assembly during the swearing-in today. #7thParliament #FirstSitting #30YearsofDemocracy #30YearsofDemocraticParliament pic.twitter.com/e8wd5L3ZcD

— Parliament of RSA (@ParliamentofRSA) June 14, 2024

Dit beteken dat, sou daar ’n ooreenkoms wees tussen partye wat minstens 60% van die setels in die NV uitmaak, ’n besluit geneem kan word. Die twee leiers het Donderdag ’n ontmoeting van aangesig tot aangesig gehad, wat na bewering hartlik en positief was. Albei was ontvanklik om konsensus te bereik om die proses vorentoe te beweeg.

‘Dit is nog nooit voorheen gedoen nie’

Suid-Afrika se nuutverkose parlement sal na verwagting Ramaphosa herkies om ’n ongekende koalisieregering te vorm. Zille het onthul dat onderhandelinge nog voor die sitting aan die gang was oor die speaker van die Nasionale Vergadering en adjunkspeakerposte.

“Ons praat steeds oor die laaste klousules van die ooreenkoms, waaroor ons nog nie ooreengekom het nie. Dit is nog nooit voorheen gedoen nie. Daar is nêrens in die wêreld ’n land waar mense binne twee weke so ’n ooreenkoms kon onderhandel nie; in Duitsland duur dit maande,” het Zille gesê.

BREAKING NEWS | The National Freedom Party will be joining hands with the ANC, DA and IFP to govern KZN.

Similarly, the party supports the GNU on a national level.

Live now on @eNCA #DStv403. pic.twitter.com/UuHBc7CJvv

— Dasen Thathiah (@DasenThathiah) June 13, 2024

Intussen het die EFF, Al Jama-ah, UDM, United Africans Transformation, African Transformation Movement en die PAC aan Mbalula geskryf en gevra vir ’n vergadering voor die eerste sitting van die sewende parlement. Die ses partye, wat hulself die Progressiewe Koukus noem, is ontevrede omdat hulle uitgesluit is van besprekings oor die RNE.

Ten spyte daarvan dat die EFF Donderdag gesê het die party sal nie aan die ANC se regering van nasionale eenheid deelneem nie, het verteenwoordigers ’n uur laat vir verrigtinge opgedaag.

OFM Nuus cg/dg