Hierdie beroep kom ná afloop van die Landelike Veiligheidsberaad wat in Junie 2022 gehou is om die Landelike Veiligheidstrategie aan te spreek. 

“Daar moet definitief iets gedoen word aan die huidige situasie van landelike veiligheid. Ons voel daar word nie genoeg aandag daaraan gegee nie. Daar is iets drasties fout op grond[vlak] wat ons moet regmaak,” sê Uys van der Westhuijzen, voorsitter van Agri SA se Sentrum van Uitnemendheid: Landelike Veiligheid.

AgriSA het in 'n verklaring gesê die voorlegging van die noodsaaklike ingrypings wat deur die Landelike Veiligheidsberaad geïdentifiseer is, vir aanpassing deur die Kabinet, is lankal uitstaande. 

Een van die sleuteluitkomste van die beraad was die vorming van 'n geïntegreerde taakspan wat saamgestel is om prioriteite in landelike veiligheid aan te spreek.

Volgens Van der Westhuijzen is daar geen behoefte aan 'n nuwe strategie nie. Die nuwe strategie wat by die beraad aanvaar is, is goed genoeg. Die belangrikste sleutelkwessie is dat die strategie geoperasionaliseer moet word.

AgriSA plaas klem op die punt dat die instel van 'n reservistestelsel die sleutel sal wees om plaasaanvalle hok te slaan en veiligheid in landelike gemeenskappe te verseker.

“Ons wil die reservistestelsel goed gevestig kry op die platteland, want sonder getalle op die grond en reserviste wat in die omgewing werk en woon, wat kan mobiliseer – hulle noem dit in Engels, ‘the first responder’ – sal ons nie kom waar ons wil kom nie,” sê Van der Westhuijzen.

Hy voeg verder by dat die meeste van die optrede deur die polisie reaktief is, dit is te wyte aan die feit dat misdaadintelligensie, wat van kardinale belang is, ontbreek.

“As jy nie inligting het nie, dan bly alles reaktief. En as jy die proaktiewe aksie kan kry, want jy’t mense op die grond as reserviste, gaan hulle in elk geval vir jou die inligtingsvermoë gee, want hulle kom uit die gemeenskap.”

Ten spyte van die meeste van die blaam wat na die polisie geskuif word, is nog 'n faktor wat 'n rol speel in die aanpak van die kwessie van plaasaanvalle, die hulpbronne wat aan die polisie toegeken is.

Van der Westhuijzen voeg by polisiestasies is byvoorbeeld onderbeman en die hulpbronne wat aan hulle toegeken is, is van so ‘n aard dat hulle nie hul pligte kan uitvoer nie.

Hy voeg by dat swak infrastruktuur ook 'n belangrike rol speel in die uitvoering van die polisie se pligte: “Die enigste manier om dit reg te maak is dat jy en jou buurman, en sy buurman, almal mekaar help en deel is van 'n struktuur wat kan saamwerk, as jy jou politiek en jou ander verskille een kant kan sit, en landelike veiligheid gesamentlik kan aanspreek”.

OFM-nuus/Bambatha Giko